Blog: Coronarouw in Hospice Haarlem

1 december 2020

Omdat we niet meer gewoon samen kunnen zijn, een arm om elkaar heen kunnen slaan en bij alles moeten nadenken als we een ander ontmoeten, merk ik dat ik herinneringen aan zulke momenten meer en meer aan het koesteren ben. Zo koester ik onze herdenkingsdienst van vorig jaar (die dit jaar een hele bijzondere invulling heeft gekregen met toch dezelfde ingetogen en warme sfeer). En... een ‘gewone’ teamevaluatie op zolder, de viering van 30 jaar Hospice Haarlem in de Philharmonie, het gezellige eindejaarsfeest.

De impact van het coronavirus an sich en alle maatregelen die er uit voortgevloeid zijn, heeft voor een soort verlies- en rouwervaring gezorgd. Bij mezelf en bij anderen zie ik alle vijf de verlies- en rouwfasen van Elisabeth Kübler-Ross wel voorbij komen: Ontkenning, Boosheid, Onderhandelen, Verdriet en Aanvaarding. Eerst was er het ongeloof, het zal toch wel alleen in China blijven? En toen brak het virus uit in Italië en kwam het alsmaar dichter- bij. En wie had een half jaar geleden gedacht dat we nu allemaal met mondkappen zouden lopen? Ongeloof en ontkenning is er nog steeds bij een grote groep mensen die zich daar ook hard voor maakt middels demonstraties en manifesten op social media. En natuurlijk hebben we boosheid gevoeld. Hoe kan zo’n eiwitje zo’n impact hebben op zowel micro- als macroniveau: de soms verwoestende werking op het lichaam en ontregeling van de maatschappij? Hoezo mogen ouderen geen bezoek krijgen? Gelukkig zijn de maatregelen door de ervaring meer in proportie gekomen en is de boosheid wat weggeëbd, heb ik het idee. Ook zag je, naarmate er meer kennis kwam over het virus, de behandeling en de preventie, dat een aantal mensen in de onderhandelingsfase kwamen; nergens was meer paracetamol te krijgen en handdesinfectie moest door onze eigen apotheek gemaakt worden. En de laatste hype: vitamine D zou je beschermen tegen het virus. Helaas laat het virus een enorme willekeur zien en laten we dus vasthouden aan waar we wel invloed op hebben: 1,5 meter afstand, beperking van sociale contacten en reisbewegingen, handen wassen en thuis blijven bij klachten. Verdriet is er, om de geliefden die sterven door een corona-infectie, om het gemis van samen te kunnen zijn en in het Hospice; verdriet om het inboeten op ons verwelkomende karakter en onze huiselijkheid. Hoe goed het ons ook lukt om dat hiaat te compenseren, het doet soms pijn. Als ik mijn koesteringen leg naast de verlies- en rouwfasen van Elisabeth Kübler-Ross, waar zit ik dan? Ik denk toch in de fase aanvaarding. We hebben er maar mee om te gaan hoe het nu gaat. Ik vind betekenis in de momenten die ik koester en hecht daar nu nog meer waarde aan. En het scheelt enorm dat we ooit uit deze periode gaan komen. Katja Jansen - van der Meiden coördinator Stichting Hospice Groep Haarlem en omstreken